Nagroda za ekologię

  • Drukuj
Szczegóły
Kategoria: Artykuły
Opublikowano: niedziela, 06, marzec 2016 08:33
Administrator
Odsłony: 5762

Ojciec Stanisław Jaromi został laureatem nagrody im. bp. Romana Andrzejewskiego. Franciszkanin otrzymał ją za organizację i prowadzenie ruchu ekologicznego, budowę wspólnoty mieszkańców wsi i miast oraz za proekologiczną edukację.
Już po odebraniu nagrody laureat stwierdził, że franciszkanie w Polsce od 30 lat przybliżają naukę Kościoła ws. ekologii. - Cieszę się, że tu, w Warszawie, zauważono to i doceniono. Sądzę, że ta nagroda jest jakimś dobrym znakiem, a być może efektem encykliki Laudato si papieża Franciszka - podkreślił laureat. Dodał, że choć nie są to łatwe tematy i niewielu się nimi zajmuje, to są one ważne dla wielu ludzi. - Żyjemy w sytuacji kryzysu. Słyszymy o kryzysie ekonomicznym, gospodarczym. Jest też kryzys etyczny, ekologiczny i klimatyczny. I w tym wszystkim musimy umieć się znaleźć jako chrześcijanie - mówił o. Jaromi. - W Laudato si papież Franciszek mówi nam, że to „nie jest błaha część naszego powołania chrześcijańskiego". Przeciwnie jest to bardzo ważna część - dodał. - Chcemy, aby to też inni zrozumieli i realizowali - podkreślił laureat.
Nagroda im. bp. Romana Andrzejewskiego została przyznana przez Fundację Solidarna Wieś już po raz 12. Otrzymują ją osoby wybitnie zasłużone dla spraw wsi i rolnictwa w Polsce, rozwoju cywilizacyjnego i kulturalnego oraz edukacji.

Nagroda im. ks. bp. Romana Andrzejewskiego


Ekologia - zbyt często to pojęcie jest kojarzone z polityką i lewackimi akcjami. Owszem -takie grupy często zawłaszczają działania na rzecz ochrony naturalnych zasobów ziemi, zrównoważonego rozwoju i troski o klimat.
Czy robią to z autentycznej potrzeby walki z kryzysem ekologicznym na ziemi? Czy widzą ten problem jako troskę o to, co dał nam Bóg do zagospodarowania i roztropnego korzystania? Zbyt wiele jest sygnałów i dowodów, że mamy do czynienia z „interesem ekologicznym". Nikt nie jest w stanie udowodnić, że ocieplenie klimatu ma jakikolwiek związek z ilością samochodów na świecie - skoro ocieplenia klimatu zdarzały się w historii ziemi wielokrotnie, kiedy samochodów jeszcze nikt nie wymyślił!... Można pokazać wiele tzw. organizacji ekologicznych, wiele kancelarii prawnych i wielu producentów ekologicznych cudów techniki, którzy na „globalnym ociepleniu" i „ochronie środowiska" dorobiły się wielkich pieniędzy i osobistych majątków.
W encyklice „Laudatio si" Ojciec św. Franciszek wskazuje, że ochrona ziemi, środowiska, natury - to wielki konglomerat wielu zazębiających się kwestii. To człowiek i ziemia w ich wzajemnych relacjach i harmonii. Ochrona życia na ziemi, ochrona natury, roślin i zwierząt, bez ochrony życia człowieka od początku do końca jest pusta. Skazana na przegraną.
Stąd - zaryzykuję pogląd - to chrześcijanie, szczególnie katolicy, są ze swej wiary najpełniej-szymi ekologami. Patrzą na świat w pełni i w prawdzie. Widzą wzajemne zależności.
O. Stanisław Jaromi, tegoroczny Laureat Nagrody im. ks. bp. Romana Andrzejewskiego, w jednym z wywiadów udzielonych po ukazaniu się encykliki „Laudatio si" tak rzecz ujmował:
„Sprzężenie tematyki typowo ekologicznej i przyrodniczej z tematyką społeczną jest od zawsze bardzo charakterystyczne dla nauczania społecznego Kościoła".
W dokumencie Prymasowskiej Rady Społecznej pt. „Katolicy wobec kryzysu ekologicznego" z 1989 r. przeczytać można: „.. uzdrowienie sytuacji ekologicznej uwarunkowane jest ogólną poprawą stosunków społecznych, gospodarczych, politycznych". Patron Nagrody im. ks. bp. Romana Andrzejewskiego odnosił ten problem do konkretnej działalności rolników: „Chociażby stosowanie środków ochrony roślin: należy to robić w taki sposób, by nie niszczyć środowiska i by nie miało to negatywnego wpływu na życie innych ludzi. Jeżeli rolnik swym postępowaniem przyczynia się do produkcji niezdrowej żywności - jest to już problem moralny. Ja osobiście uważam to wręcz za jeden z aspektów przykazania „nie zabijaj". (Z „Listów do moich rolników").
Czynić sobie ziemię poddaną nie oznacza, że należy z tym darem robić, co nam się podoba. Nie oznacza także, że mamy zatrzymać rozwój cywilizacyjny, postęp technologiczny, innowacje. Potrzebny jest zdrowy rozsądek, edukacja i solidarność państw, narodów, społeczeństw...
Oczekując na spotkanie z autorem „Laudatio si", Papieżem Franciszkiem, na ziemi polskiej, w 2016 r. Kapituła Nagrody honorując akurat o. dr. Stanisława Jaromi, dała czytelny sygnał i wydała trafny werdykt.

Sławomir Siwek
Przewodniczący Rady Fundacji „Solidarna Wieś"

 

KAPITUŁA NAGRODY IM. KS. BP. ROMANA ANDRZEJEWSKIEGO


Ks. bp Alojzy Orszulik SAC - Honorowy Przewodniczący Kapituły
Sławomir Siwek - Przewodniczący Rady Fundacji „Solidarna Wieś"
Zenon Sułecki - Prezes Zarządu
Marek Dziubek
Katarzyna Frelek
Ks. prał. Ireneusz Juszczyński
Ks. prof. Jerzy Pałucki
prof. Andrzej Stelmachowski (w latach 2005-2009+)




Uchwała Kapituły
Nagrody im. ks. bp. Romana Andrzejewskiego


Działając na podstawie Uchwały Rady Fundacji „Solidarna Wieś" z 21 maja 2004 r.,
w czasie posiedzenia w dniu 7 listopada 2015 r. Kapituła postanowiła jednogłośnie przyznać
Nagrodę im. ks. bp. Romana Andrzejewskiego za rok 2015

o. dr. Stanisławowi Jaromiemu OFM Conv.
Przewodniczącemu Ruchu Ekologicznego św. Franciszka z Asyżu /REFA/

UZASADNIENIE


Kapituła uznała, że o. dr Stanisław Jaromi zasługuje na honor Nagrody szczególnie:
• za organizację i prowadzenie Stowarzyszenia Ruch Ekologiczny św. Franciszka z Asyżu jako głosu ekologów w Kościele katolickim oraz głosu chrześcijan wśród ekologów. Tym samym daje dowód, że troska o zasoby naturalne ziemi nie może być utożsamiana z jedną ideologią i zawłaszczana przez politykę,
• za propagowanie nauczania Ojca św. Franciszka zawartego w encyklice „Laudatio si" i ukazy-wanie jej pełnego wymiaru,
• za budowę wspólnoty mieszkańców wsi i miast Polski i Europy angażujących się jako chrześcijanie w rozwiązywanie problemów, które stwarza kryzys ekologiczny,
• za wysiłek edukacyjny na rzecz rozwoju w Polsce rodzinnych gospodarstw rolnych jako gwa-rantów najbliższej naturze przedsiębiorczości i zabezpieczenia żywnościowego kraju.
O. Stanisław Jaromi jest zaliczany do grona wytrwałych wychowawców młodych ludzi, którzy -jak on - uznają, że „polska wieś jest wyjątkowa" i warto upowszechniać to przekonanie także wśród polityków. Jest to zgodne z nauczaniem Patrona Nagrody, ks. bp. Romana Andrzejewskiego.
Kapituła jest w pełni przekonana, że dr. Stanisław Jaromi i Jego działalność zasługują na wy-różnienie, które jest także wyrazem szacunku dla wszystkich zaangażowanych w rozwój Ruchu Ekologicznego Św. Franciszka z Asyżu.


DOTYCHCZASOWI LAUREACI NAGRODY

2004 r.- prof. Andrzej Stelmachowski
2005 r. - prof. Maria J. Radomska
2006 r. - ks. kard. Józef Glemp, Prymas Polski
2007 r. - ks. prał. Bogusław Bijak
2008 r. - ks. bp Alojzy Orszulik
2009 r. - dr. Maria J. Stolzman
2010 r. - dr Barbara Fedyszak-Radziejowska
2011 r. - Roman Kluska
2012 r. - Josef Rottenaicher
2013 r. - ks. abp Józef Michalik
2014 r. - prof. dr hab. Alojzy Szymański

 

O. Stanisław Jaromi OFMConv

Urodzony 4.09.1963 r. w Skołoszowie k. Radymna. Po szkole podstawowej w Skołoszowie i Technikum Elektronicznym w Przemyślu wstępuje do zakonu franciszkanów.
2.09.1984 r. składa pierwsze śluby zakonne w Kalwarii Pacławskiej, a 8.12.1988 r. w Krakowie śluby wieczyste; kończy wyższe seminarium duchowne, uzyskując tytuł magistra teologii na podstawie pracy z katolickiej nauki społecznej pisanej pod kierownictwem dr Władysława Skrzydlewskiego OP. W czasie studiów filozoficzno-teologicznych wstępuje do Ruchu Ekologicznego św. Franciszka z Asyżu (REFA), gdzie działał m.in. z bł. o. Zbigniewem Strzałkowskim.
23.06.1990 r. przyjmuje święcenia kapłańskie od o. bpa Augustyna Januszewicza OFMConv z Brazylii i następnie rozpoczyna pracę duszpasterską w klasztorze św. Jana w Legnicy. 6.08.1991 wyjeżdża do Czech, gdzie franciszkańska prowincja minoritów odbudowuje życie zakonne i duszpasterskie po zniszczeniach czasu komunizmu, pracuje jako wikariusz w Brnie i Opawie, a następnie jako proboszcz parafii św. Ducha w Opawie,  duszpasterz akademicki tamtejszego Uniwersytetu Śląskiego i mistrz postulatu zakonnego.
1.10.1995 r. rozpoczyna studia specjalistyczne z filozofii i ochrony środowiska na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim; w 1999 na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym KUL uzyskuje magisterium z ochrony środowiska (promotorem jest prof. Stefan Kozłowski), a w 2004 na Wydziale Filozofii KUL doktorat nauk humanistycznych w zakresie filozofii przyrody (promotorem jest abp prof. Józef Życiński).
W 1996 r. zostaje przewodniczącym REFA, prowincjalnym delegatem ds. Sprawiedliwości, Pokoju i Ochrony Stworzenia (SPiOS), a następnie przewodniczącym franciszkańskiej komisji SPiOS dla Europy Wschodniej i członkiem międzynarodowych struktur w tej dziedzinie. Po ukończeniu studiów doktoranckich rozpoczyna wykłady w Wyższym Seminarium Duchownym Franciszkanów w Krakowie.
4.10.2004 r. otrzymuje nominację na franciszkańskiego asystenta generalnego ds. Sprawiedliwości, Pokoju i Ochrony Stworzenia i wyjeżdża do Asyżu do wspólnoty Sacro Convento oraz do pracy w Międzynarodowym Centrum na rzecz Dialogu (CEFID); następnie po kapitule generalnej w 2007 przechodzi do kurii generalnej w Rzymie, pracując w sekretariacie ds. Sprawiedliwości, Pokoju, Ochrony Stworzenia, Ekumenizmu i Dialogu Międzyreligijnego oraz we Franciszkańskim Centrum Studiów Ekologicznych (CFSA) w międzynarodowym kolegium Seraphicum w Rzymie.
25.08.2009  r. wraca do Polski do klasztoru św. Franciszka w Krakowie, mocniej angażuje się w pracę wykładowcy akademickiego i prowadzi zajęcia z filozofii przyrody, kosmologii, ogólnej metodologii nauk i ekologii chrześcijańskiej; z nominacji kard. Stanisława Dziwisza zostaje pierwszym franciszkańskim kapelanem zgromadzenia sióstr serca¬nek w Krakowie; kontynuuje pracę szefa Ruchu Ekologicznego św. Franciszka z Asyżu; zostaje przewodniczącym Franciszkańskiego Towarzystwa Naukowego.
26.01.2010 r. debiutuje jako publicysta na stronach Katolickiej Agencji Informacyjnej; blog „Chrześcijanin - ekolog" prowadzony nieprzerwanie już 7. rok zawiera wiele wpisów popularyzujących ekologiczne nauczanie Kościoła, różne związane z nim działania w Polsce i w świecie, w tym tematykę zdrowej żywności, etycznego rolnictwa, powołania rolnika i unikalności polskiej wsi.
27.05.2012 r. w Zielone Święta inauguruje wraz ze współpracownikami nowy portal Święto Stworzenia.pl, który wkrótce staje się wpływowym głosem chrześcijańskich ekologów; nawiązuje współpracę z różnymi centrami ekologicznymi w Polsce, z parkami narodowymi czy ośrodkami edukacyjnymi Lasów Państwowych; uczestniczy w budowaniu współpracy rolników ekologicznych i tradycyjnych oraz w ich dorocznych pielgrzymkach na Jasną Górę. Swą aktywność akademicką poszerza o problematykę dialogu nauki i wiary oraz we współpracy z Copernicus Center prowadzi dla trzech seminariów franciszkańskich pilotażowy wykład monograficzny „Nauka-religia, perspektywy i trudności dialogu".
18.06.2015 r. uczestniczy w polskiej oficjalnej prezentacji encykliki „Laudato si" w siedzibie Konferencji Episkopatu Polski w Warszawie, przedstawiając jej główne tematy, a następnie udziela wielu wywiadów nt. jej przesłania, publikuje na ten temat szereg tekstów i wygłasza liczne konferencje, referaty i kazania (do końca roku 2015 było ich przynajmniej 30). 14.10.2015 r. współorganizuje w Krakowie franciszkańsko-jezuickie seminarium naukowe nt. filozoficznych, ekologicznych i teologicznych treści „Laudato si", a kilka dni później odbiera Medal Polskiej Niezapominajki za zaangażowanie dla ochrony przyrody i kultury.
O. Stanisław Jaromi jest członkiem zwyczajnym Polskiego Towarzystwa Filozoficznego oraz członkiem Sekcji Filozofii Przyrody i Nauk Przyrodniczych PTF; przewodniczącym Franciszkańskiego Towarzystwa Naukowego, członkiem zarządu Międzynarodowego Towarzystwa Naukowego FIDES ET RATIO; asystentem kościelnym stowarzyszenia Ruch Ekologiczny św. Franciszka z Asyżu. Jest autorem kilku książek i wielu artykułów, redaktorem naczelnym rocznika naukowego „W nurcie franciszkańskim". W minionych latach wygłosił dziesiątki referatów na konferencjach i sesjach naukowych w kraju i zagranicą. Ale prawdziwą jego pasją jest popularyzowanie społecznego nauczania Kościoła, przesłania franciszkańskiego oraz zagadnień dotyczących dialogu religii, kultury, duchowości, ekologii i filozofii.


Ruch Ekologiczny św. Franciszka z Asyżu /REFA/

Ruch Ekologiczny św. Franciszka z Asyżu REFA to wspólnota studentów i profesorów, uczniów i nauczycieli, przyrodników i franciszkanów, mieszkańców wsi i miast z rożnych rejonów Polski i Europy, którzy jako chrześcijanie angażują się w trudne wezwanie współczesności w sytuacji kryzysu ekologicznego.
REFA w swoich działaniach opiera się na katolickiej koncepcji człowieka i świata oraz duchowości franciszkańskiej. Chce być głosem ekologów w strukturach Kościoła katolickiego oraz chrześcijańskim głosem wśród ekologów. Jest świadomy wielu trudności występujących w spotkaniu ekologów i chrześcijan, ma jednak nadzieję, że nowe przemyślenia, propozycje edukacyjne czy liturgiczne zainteresują zarówno uczestników ruchu ekologicznego, jak i wszystkich zaangażowanych chrześcijan.
REFA w swym działaniu opiera się na metodologii zaproponowanej przez wielkiego franciszkanina XX wieku, św. Maksymiliana Kolbego i stosuje „wszelkie godziwe sposoby" realizacji swych idei. Stymuluje również i wspiera wszelkie inicjatywy i akcje ekologiczne, jeśli są roztropne i zgodne z chrześcijańskimi zasadami. Towarzyszy mu przekonanie, że - choć dróg nie widać wiele - cel jest jeden oraz że nad wszystkim czuwa Pan Wszechświata oraz patron ekologów św. Franciszek z Asyżu.
Uczestnicy REFA opublikowali wiele książek i artykułów, które prezentują inspiracje mogące służyć tworzeniu integralnej, chrześcijańskiej i ekologicznej wizji świata przyrody, człowieka i Stworzyciela. Idee te wdrażają również poprzez wykłady, warsztaty, lekcje szkolne, kazania i katechezy oraz poprzez monitoring kościelnych inicjatyw ekologicznych. Współpracują z innymi grupami przyrodników i ekologów w konkretnych projektach ochrony przyrody i środowiska.
Historia REFA sięga do początku lat osiemdziesiątych XX wieku, kiedy to w środowisku krakowskich franciszkanów chęć ekologicznego działania została uznana jako konkretna droga realizacji franciszkanizmu we współczesnej sytuacji. Była to reakcja zarówno na ujawnienie rzeczywistego zagrożenia ekologicznego w naszym kraju, jak i na ogłoszenie św. Franciszka patronem ekologów.
REFA jest dziś zarejestrowanym stowarzyszeniem i częścią bardzo zróżnicowanego i wieloaspektowego społecznego ruchu ekologicznego. Według socjologicznego kryterium stylu działania można go zaliczyć do grup, które powstały w celu prowadzenia działalności długofalowej, obejmującej wiele problemów ekologicznych i zmierzającej do zasadniczych zmian społecznych. Ale jego uczestnicy zawsze akcentowali tzw. „małą drogę", prowadzącą od kształtowania indywidualnych postaw proekologicznych do konkretnych działań. Miało to wyrazić hasło „Ekologia zaczyna się od serca" i znaczek Ruchu, w którego centralnym miejscu znajduje się serce niesione przez duchowego syna św. Franciszka, który poprzez symboliczny zielony liść jest trwale zjednoczony ze światem stworzeń. (Franciszkanie.pl/dziela)